ایران، آئینه جوانی من

هوالحکیم《

آشنایی با  قانون حمایت از خانواده و جوانی جمعیت

"بار دیگر تأکید میکنم که تلاش برای افزایش نسل و جوان شدن نیروی انسانی کشور و حمایت از خانواده، یکی از ضروری‌ترین فرائض مسئولان و آحاد مردم است." مقام معظم رهبری

 

 

جمعیت جوان به عنوان یکی از عوامل مهم اقتدار کشورها به شمار می رود و سرمایه انسانی از مولفه های اساسی توسعه یافتگی و پویایی اقتصاد همه کشورها  محسوب می شود. این در حالی است که کشور ما با بحران پیری جمعیت مواجه شده است. به منظور درک بهتر این بحران، در ادامه به بررسی وضعیت جمعیتی ایران و جهان پرداخته می شود:

 

الف) وضعیت جمعیت ایران و جهان:

 

 

ب) تغییرات جمعیتی ایران در گذر زمان:

باروری در قالب رفتاری اجتماعی در بستر فرهنگی هر جامعه ای پدیدار شده و روابط اجتماعی اعضای جامعه و نیز سیاست های حکومتی می تواند ارزشها و هنجارهای مرتبط با رفتار باروری را تنظیم نماید. میزان باروری کل (Total Fertility Rate) میانگین تعداد فرزندانی است که یک زن در طول دوران باروری خود (معمولاً از 15 تا 49 سال سن) به دنیا می آورد. حرکت به سوی سطوح پایین باروری، پدیده ای فراگیر در سطح جهانی است که از رهگذر انتقال جمعیتی حاصل شده و در صورت عدم اقدام برای کاهش شیب آن، افزایش نسبت وابستگی (بار تکفل) در جامعه و به تبع آن، ورشکستگی اقتصادی کشورها را به دنبال خواهد داشت. 

نسبت وابستگی (بار تکفل): نشان دهنده مقدار تکفلی است که افراد واقع در سن فعالیت، تامین هزینه های افراد غیرفعال را بر دوش می کشند. این شاخص از طریق مجموع جمعیت زیر 15 سال و بالای 65 سال تقسیم بر جمعیت 15 تا 64 ساله بدست می آید و به درصد بیان می شود. پیش بینی می شود نسبت وابستگی در ایران در سال 1430 به حدود 60 درصد خواهد رسید!!

 

 

پ) قانون حمایت از خانواده و جوانی جمعیت:

بر اساس موارد فوق، در سال 1393 سیاست های کلی جمعیت از سوی مقام معظم رهبری ابلاغ گردید و در سال 1400 (24/8/1400) با ابلاغ قانون "حمایت از خانواده و جوانی جمعیت" بر این مهم تاکید شده است. همچنین در بند 16 سیاست های کلی برنامه هفتم توسعه بر "افزایش نرخ باروری و موالید به حداقل 2.5 طی پنج سال با حمایت همه جانبه از فرزندآوری و رفع موانع و ایجاد مشوق‌های مؤثر و اصلاح فرهنگی" تاکید مجدد شده است.  

قانون "حمایت از خانواده و جوانی جمعیت" شامل 73 ماده، 81 تبصره و 236 تکلیف قانونی است که 43 ماده قانونی آن (60%) از تکالیف وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی می باشد. روند و زمانبندی ابلاغ قانون به شرح ذیل می باشد:

تاریخ	توسط	عنوان	ردیف
26/12/1399	مجلس شورای اسلامی	تصویب قانون	1
10/8/1400	شورای نگهبان	تایید قانون	2
19/8/1400	مجلس شورای اسلامی	ابلاغ قانون به رییس جمهور	3
24/8/1400	رییس جمهور	ابلاغ قانون به وزیر بهداشت	4
15/9/1400	وزیر بهداشت	ابلاغ قانون به دانشگاهها، سازمانها و موسسات مربوطه	5

5. پس از ابلاغ قانون حمایت از خانواده و جوانی جمعیت به وزارت بهداشت درمان و آموزش پزشکی در سال 1400 از سوی رئیس جمهور محترم،  وزارت بهداشت اجرای قانون را اولویت اصلی خود قرار داد.
5. در این راستا وزارت بهداشت، قرارگاه جوانی جمعیت را با مسوولیت و فرماندهی مستقیم وزیر تشکیل داد که تا کنون 25 جلسه از آن با حضور تمام معاونین وزیر و نمایندگان مجلس شورای اسلامی برگزار شده است.
5. این قرارگاه 9 کمیته در زیرمجموعه خود شامل: بهداشت، درمان و مراقبت، پشتیبانی و هوشمندسازی، فرهنگی، علمی، حقوقی، بیمه، رسانه، رصد و پایش دارد.
5. در دانشگاه/ دانشکده های علوم پزشکی سراسر کشور نیز قرارگاه هایی متناظر تشکیل شده است که به پیگیری اجرای تکالیف قانون می پردازند.
5. ماحصل این قانون تاکنون ابلاغ بیش از 15 دستورالعمل مرتبط با قانون توسط وزیر و 30 بخشنامه توسط معاونین وزیر می باشد.
5. این ابلاغیه ها در خصوص پیشگیری و درمان ناباروری در قالب نظام ارجاع و سطح بندی خدمات، افزایش پوشش بیمه ناباروری 90 درصدی، افزایش ظرفیت فلوشیپ ناباروری، پیشگیری و کاهش سقط خود به خودی، شناسایی عوامل موثر در رخداد ناباروری و سقط با همکاری پدافند غیرعامل، رایگان نمودن زایمان طبیعی، گسترش پوشش بیمه برای خدمات به مادران باردار و کودکان زیر 5 سال، ادغام مشاوره های سبک زندگی طب ایرانی در نظام شبکه بهداشت، گسترش خوابگاه های دانشجویی متاهلی و مراکز مشاوره ایرانی اسلامی و ... می باشد.
5. ماده 26 و 35 و 39 و 46 و  48 این قانون از وظایف معاونت آموزشی می باشد